EKG wysiłkowe Ergometr rowerowy – Rehabilitacja

Bieżnia rehabilitacyjna – Czym jest EKG wysiłkowe?

Badanie wysiłkowe serca – określane również jako EKG wysiłkowe, test wysiłkowy (ang.  stress test) lub próba wysiłkowa – pozwala na ocenę pracy serca w trakcie wysiłku fizycznego. Badanie wysiłkowe jest stosunkowo proste i nieinwazyjne, a wykorzystywana jest do niego najczęściej bieżnia rehabilitacyjna. Wykonuje się je u osób z podejrzeniem schorzeń układu krążenia. Do najczęstszych wskazań do przeprowadzania EKG wysiłkowego należą: podejrzenie choroby wieńcowej, niestabilna postać choroby wieńcowej, zaburzenia rytmu pracy serca, ocena funkcjonowania rozrusznika serca, diagnostyka przyczyn dolegliwości bólowych w klatce piersiowej, podejrzenie choroby niedokrwiennej serca, ocena reakcji ciśnienia tętniczego podczas wysiłku. Testy wysiłkowe, jako ocenę wydolności organizmu i czynności układu krążenia,  wykonuje się także u sportowców oraz osób chcących bezpiecznie uprawiać aktywność fizyczną.

W trakcie badania wysiłkowego obserwowane są zmiany w zapisie EKG oraz wartości ciśnienia tętniczego krwi podczas stopniowego zwiększania wysiłku fizycznego. Wraz ze wzrostem aktywności fizycznej w organizmie rośnie zapotrzebowanie na tlen. U osoby zdrowej jest ono rekompensowane przez zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe. Organizm osoby z dolegliwościami ze strony układu krążenia po przekroczeniu pewnego progu wysiłku fizycznego nie jest w stanie poradzić sobie z niedostateczną ilością tlenu i zaczyna rozwijać cechy niedokrwienia mięśnia sercowego.

Przebieg badania

Przed testem wysiłkowym, do którego zostanie użyta bieżnia rehabilitacyjna do klatki piersiowej pacjenta przyklejane są elektrody pozwalające monitorować pracę serca. Skóra pacjenta wymaga przygotowania – odtłuszczenia, usunięcia owłosienia, zrogowacenia– mającego na celu poprawienie kontaktu elektrody. Na ramię pacjenta zakłada się mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Pomiar ciśnienia wykonywany jest najczęściej ciśnieniomierzem ręcznym, np. serii DS firmy Welch Allyn, a w rozbudowanych, nowoczesnych systemach aparatem Tango M2 służącym do pomiarów automatycznych. Próba wysiłkowa wykonywana jest na bieżni ruchomej lub ergometrze – metodę dobiera się na podstawie wskazań do badania oraz możliwości ruchowych pacjenta.

W trakcie testu wysiłkowego stopniowo, typowo co 3 minuty, zwiększany jest poziom wysiłku fizycznego – bieżnia rehabilitacyjna, na której odbywa się badanie zwiększa prędkość i kąt nachylenia, a ergometr – obciążenie. Test wysiłkowy trwa od kilku do kilkunastu minut, a czas badania zależny jest od kondycji fizycznej i/lub zaawansowania choroby pacjenta. Obciążenie wysiłkiem trwa do momentu osiągnięcia odpowiedniego pułapu tętna lub pojawienia się oznak chorobowych.

Test wysiłkowy można również przerwać w każdym momencie, jeżeli tylko wystąpią niepokojące objawy: ból w klatce piersiowej, zblednięcie, duszność, zawroty głowy, zaburzenia rytmu w zapisie EKG. Badanie wysiłkowe przeprowadza się zawsze w obecności lekarza w gabinecie z zabezpieczeniem reanimacyjnym.

Elementy zestawu wysiłkowego

Elementem głównym zestawu do przeprowadzania prób wysiłkowych jest komputerowy system umożliwiający obserwację, analizę i zapis zmian 12-kanałowego EKG oraz wartości ciśnienia tętniczego krwi. Niezbędnym elementem zestawu jest urządzenie obciążające – bieżnia lub ergometr.

System wysiłkowy

Sercem zestawy do prób wysiłkowych jest system komputerowy z zaawansowanym modułem akwizycji 12 kanałowego EKG. W proponowanym przez nas systemie XScribe firmy Welch Allyn (technologia Mortara) wykorzystywany jest bezprzewodowy moduł akwizycji WAM. Moduł bezprzewodowy znacznie poprawia funkcjonalność zestawu. Wpływa na komfort i bezpieczeństwo pacjenta, umożliwiając w razie potrzeby natychmiastowe ściągnięcie pacjenta z bieżni  i umieszczenie go w fotelu lub na leżance. Dzięki zaawansowanym filtrom cyfrowym, SCF oraz BCF, sygnał EKG obserwowany na ekranie komputera pozbawiony jest artefaktów, co znacznie ułatwia diagnozę oraz dodatkowo wpływa na bezpieczeństwo pacjenta. System XScribe umożliwia czytelną obserwację zmian zapisu EKG, poziomu odcinka ST oraz trendu ciśnienia krwi. Przeprowadzone badanie zapisywane jest w pamięci komputera w formie Full Disclosure, umożliwiającej późniejsze przejrzenie i reanalizę badania ze zmienionymi nastawami.

Podstawowy system składa się ze sprzętu komputerowego, oprogramowania XScribe i bezprzewodowego modułu akwizycji WAM. Jako opcje rozbudowy występują: mobilny wózek z transformatorem bezpieczeństwa, ekran dotykowy, silnik elektryczny, drukarka termiczna A4 czy niezwykle praktyczny aparat Tango M2 do automatycznego pomiaru ciśnienia. System można zintegrować dwukierunkowo za pomocą standardu DICOM z szpitalnym systemem informatycznym HIS.

Bieżnie

Bieżnia rehabilitacyjna medyczna jest najpopularniejszym urządzeniem obciążającym wykorzystywanym podczas prób wysiłkowych. Umożliwia zwiększanie prędkości marszu na pasie bieżni. Kolejną zaletą bieżni rehabilitacyjnej jest nachylenie powierzchni pasa ruchowego podczas kolejnych etapów badania wysiłkowego. Bieżnia medyczna oprócz spełnienia określonych norm i wymagań technicznych musi zapewniać bezpieczeństwo pacjenta. Duże znaczenie ma tu funkcjonalność, którą bieżnia posiada, a jest nią poręcz umożliwiająca zarówno bezpieczne i stabilne podparcie badanego, jak i dostęp do niego. Przycisk bezpieczeństwa STOP -najlepiej ruchomy, tak by można go było zamontować w dowolnym miejscu na poręczy bieżni oraz zrywka zatrzymująca pas bieżni w skrajnym przypadku upadku pacjenta, a do tego odpinany pas bezpieczeństwa, który ma zapewnić ochronę i jednocześnie wspomaga stabilność osób starszych. Oczywiście są to inne urządzenia, niż bieżnie treningowe, które są przeznaczone do codziennego użytku domowego i zapewniają odpowiednią pracę mięśni. Bieżnie treningowe nie mogą być wykorzystywane w takim badaniu.

Typowa bieżnia rehabilitacyjna, jak oferowana przez nas Flow CPET holenderskiej firmy Lode, posiada pas ruchomy o powierzchni roboczej 150×50 cm. Alternatywnie możemy tu zaproponować bieżnię rehabilitacyjną amerykańskiej firmy Full Vision, model Trackmaster TMX428 o powierzchni pasa 156×60 cm. Nośność bieżni jest tu porównywalna i wynosi min. 225 kg. Podobna jest również odległość pasa od podłoża wynosząca 17 lub 18 cm. Niezależnie od wyboru bieżnie te pozwalają na wygodne i bezpieczne przeprowadzenie badania wysiłkowego. O wyborze decydują indywidualne preferencje użytkownika – kolorystyka, design czy pochodzenie urządzenia.

W naszym portfolio znajdą Państwo, również profesjonalne bieżnie rehabilitacyjne przeznaczone do zabezpieczenia badań wykonywanych u sportowców, często w warunkach ekstremalnych. Z oferty holenderskiej firmy Lode proponujemy bieżnie medyczne serii Valiant 2 Cpet lub Valiant 2 Sport. Różni je głównie powierzchnia pasa ruchowego – od 150×50 cm do 200×80 cm oraz prędkość maksymalna. Bieżnia rehabilitacyjna do badań wydolnościowych sportowców to również szereg możliwych opcji dodatkowych, jak uniesienie negatywne, funkcja ruchu odwróconego, autospeed, dotykowy panel sterujący, dodatkowe poręcze czy wysięgniki bezpieczeństwa. Tego typu bieżnia rehabilitacyjna to urządzenie najwyżej jakości, które można dopasować do największych wymagań.

Ergometry

Innym rodzajem urządzeń obciążających wykorzystywanych w trakcie prób wysiłkowych są ergometry rowerowe, inaczej cykloergometry bądź po prostu rowerki. Próba wysiłkowa na ergometrze uważana jest za mniej diagnostyczną. O wykonaniu badania na cykloergometrze decyduje lekarz, a wskazaniem często bywają możliwości ruchowe pacjenta.

Podstawowy ergometr do prób wysiłkowych to ergometr pionowy, umożliwiający zajęcie pozycji siedzącej przez większość pacjentów. Proponujemy tu ergometr Corival CPET holenderskiej firmy Lode. Ergometr ten wyróżnia się szerokim zakresem możliwych obciążeń 7 – 1000 W. Unikalna wartość minimalna 7 W to najmniejsza utrzymywana stabilnie wartość obciążenia w szerokim zakresie prędkości obrotowych 30 – 150 obrotów/minutę. Ergometr posiada płynną bezstopniową regulację wysokości siodełka oraz regulację położenia i wysokości kierownicy w zakresie 360⁰. Wbudowana 3,5” dotykowa konsola umożliwia obserwowanie obciążenia i kontrolę utrzymywanych obrotów.

Dla osób otyłych lub starszych wygodny będzie ergometr Corival Recumbent Rehab określany mianem ergometru poziomego. Wyróżnia go półsiedząca pozycja badanego, z szerokim siedziskiem i oparciem pleców. Ergometr wyposażony jest w dźwignię umożliwiającą rozłożenie oparcia do pozycji reanimacyjnej CPR za jednego, prostego ruchu. Elektryczna regulacja położenia siedziska względem pedałów umożliwia łatwe dopasowanie pozycji dla mniej mobilnych pacjentów.

Kolejną odmianą ergometru do badań wysiłkowych jest ergometr ręczny taki jak Angio CPET. Dedykowany jest on do badań wysiłkowych pacjentów którzy nie mogą wykonywać klasycznej ergometrii, np. osoby na wózkach inwalidzkich. Najistotniejszą  różnicą jest sposób wykonywania ruchu – za pomocą uchwytów ręcznych mocowanych do korb ergometru.

Dla zabezpieczenia badań wykonywanych u sportowców proponujemy państwu ergometr  Excalibur Sport – złoty standard w ergometrii. Jest to uznany na świecie ergometr wykorzystywany w badaniach maksymalnej wydolności. Jego unikalna konstrukcja umożliwia zajęcie pozycji prawie identycznej jak na rowerze wyczynowym. Moc regulowana w zakresie 10-3000 W przy 30-180 obrotów/minutę pozwala na przetestowanie każdego sportowca.